Kanser Tedavisinde Genetik Haritalandırma
Kanser hastalığı günümüzün en önemli sağlık sorunlarının başında gelmektedir. Kanserin nedenlerine baktığımızda birçok faktör yer almaktadır. Bu faktörler arasında en önemlileri sigara, beslenme bozukluğu, aşırı kilo, hareketsiz yaşam ve stresli hayat tarzı yer almaktadır.
Bu risk faktörlerinin kanseri neden olması için hücrelerimizde birtakım genetik değişikliklere neden olması gerekmektedir. Bu zararlı genetik değişiklikler insan vücudunun savunma sistemi tarafından yenilemediğinde kanser süreci başlamış olmaktadır.
Kanser bir anlık olay değildir. Kimi kanserler aylar içinde kimi kanserler ise yıllar içinde meydana gelebilmektedir. Bu kanserin agresiflik durumu ile ilişkilidir. Eğer kanser agresif bir çeşit kanser ise aylar içinde ortaya çıkabilmektedir.
Hücrelerimizin içi
İnsan milyarlarca hücreden meydana gelmektedir. Bu hücreler bulunduğu organa göre şekil almaktadır. Karaciğer, akciğer, mide, dalak hücrelerinin görevleri o organa özgüdür.
Hücrelerimizin içinde iletim sistemleri vardır. Bu sistem hücrenin yüzeyinden çekirdeğine çeşitli sinyaller göndermektedir. Bu sinyal yollarının ve hücre çekirdeğinin düzenli ve koordineli olarak işlemesi yaşamın devam etmesi için önemlidir. Eğer bir kopukluk meydana gelir ise hücre çekirdeğine gereksiz sinyaller iletilmektedir. Böylece hücrelerin kontrolsüz olarak bölünmesi ve çoğalması meydana gelmektedir. İşte hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalarak normal hücrelerin fonksiyonlarını bozması kanser hastalığının nasıl hayatımızı tehdit ettiğini açıklamaktadır.
Kanser tedavisinde neler var
Kanser tedavisi evreye göre belirlenmektedir. Eğer kanser erken evrede ise ameliyat ile tümörlü dokunun alınması en önemli tedavi yöntemidir. İleri evrelerde ise tedaviye kemoterapi ve radyoterapide dahil olmaktadır.
Kemoterapi, aslında sistemik tedavi olarak isimlendirilmektedir. Yani tüm vücudu ilgilendiren tedavi anlamına gelmektedir. Sistemik tedavi içinde de kemoterapinin yanında akıllı ilaçlar ve immünoterapi yer almaktadır.
Kanser tedavisinde ilaçlar nasıl belirlenmektedir
Kanserde ilaç tedavisini belirlemeden önce kanser tedavisinde ilaca gerek var mı sorusu cevaplandırılmaktadır. İlaç tedavisi hastalığın çeşidi, evresi, hastanın yaşı, genel durumu, ek hastalıkları, tümör karakterleri, tümörün agresiflik derecesine göre belirlenmektedir. Eğer ilaç tedavisine karar verildi ise bu tedavinin ameliyat öncesi mi yoksa ameliyat sonrası mı verileceği belirlenmektedir. Erken evrelerde bu süreç ile tedavi basamakları belirlenirken ileri evrelerde ilaç tedavisi sıklıkla kullanılmaktadır.
Tedavi seçiminde genetik haritalandırma
Kanser hücresinin içini artık daha net olarak görebilmekteyiz. Bunu yapmanın yolu ise NGS (Next Generation Sequencing diğer ismi ile yeni nesil dizileme) denilen yöntem. NGS yönteminde kanser dokusu veya az bir miktar kan kullanılabilmektedir. Neticenin 1-2 haftada alınabildiği bu yöntemde 600 kadar gen incelenebilmektedir. Yani hücrenin çoğalmasını sağlayabilecek 600 adet yolda meydana gelebilecek hasar tespit edilerek bu yolların tamirine yönelik ilaçlar verilebilmektedir. Böylece kanserde kişiye özel tedavi dönemi başlamış olup devam etmektedir.
Bu inceleme neticesinde kimi zaman bir hap kimi zamanda çeşitli serumlar ile tedavi belirlenmektedir. Aynı zamanda bu test immünoterapinin ne kadar ekili olabileceğini de göstermektedir. Eğer test neticesi yüksek çıkar ise immünoterapiden görülecek faydanın yüksek olacağı öngörülebilmektedir. Böylece ileri evre bir kanser vakasında bile tam şifa elde edilmesinin yolu açılmış olmaktadır.
Bir akciğer kanseri vakasını örnek vermek gerekir ise; ileri evre bir akciğer kanseri vakasında önce doku veya kan genetik olarak incelenmektedir. Böylece kanserin hangi yoldaki bozukluk ile meydana geldiği tespit edilmektedir. Bu tespitler neticesinde bu bozukluğu tamir edecek ilaç belirlenerek buna göre tedavi planlanmaktadır. Böylece hem daha etkili bir tedavi verilmekte hem de yan etkileri az olan ilaçlar ile tedavi başlamaktadır.
Kanserde böylece yeni bir dönem başlamış olmaktadır. NGS denilen bu yöntem ile kanserin haritası çıkarılarak hangi noktada hasar var, hangi nokta tamire ihtiyaç göstermektedir noktasından hareket ile tedavi süreci belirlenmektedir.
